18/07/2013 – Blogs of Prof. John Vu, Carnegie Mellon University
– This article is translated into Vietnamese by Ngo Trung Viet with the English
originals followed.
Abasi là cựu sinh viên của tôi từ Kenya đã tốt nghiệp bốn năm
trước. Hôm qua anh ta quay lại và nói chuyện về công ti khởi nghiệp của riêng
mình. Sau đây là câu chuyện của anh ta mà tôi muốn chia sẻ cùng các bạn:
Abasi háo hức khi anh ta hỏi tôi: “Em đã học được nhiều từ
chương trình nhà doanh nghiệp của thầy, đặc biệt về cơ hội ở các nước đang phát
triển. Khi em trở về Kenya, thay vì làm việc cho công ti CNTT và có việc làm trả
lương tốt, em bắt đầu công ti riêng của em. Kenya là một nước lớn và nông nghiệp
là nghề chính với nhiều nông dân. Những người làm việc ở khu vực sâu và xa thường
không có thông tin về xu hướng thị trường, dữ liệu thời tiết, giá cả cây trồng
v.v. cho nên họ dựa vào các nhà phân phối để cung cấp cho họ thông tin này. Nếu
nhà phân phối cho họ thông tin sau, mùa màng của họ có thể bị hỏng và họ có thể
phá sản. Nếu họ trồng cây sai và giá hạ lúc mùa thu hoạch, họ có thể mất toàn bộ
tiền tiết kiệm của mình. Nếu họ không biết về dự báo thời tiết, vì họ trồng cây
trồng sớm trước khi mùa mưa tới, họ có thể mất toàn bộ hạt giống trong hạn hán.
Có nhiều thông tin mà nông dân cần để thành công và phần lớn chúng đều dựa trên
việc có dữ liệu đúng, thông tin hiện thời nhất, để cho họ có thể ra quyết định
đúng.”
“Biết cơ hội này, em tạo ra một ứng dụng di động để cung cấp
thông tin cho họ. Mặc dầu băng thông Internet sẵn có ở nhiều thành phố nhưng vẫn
chưa vươn tới vùng sâu vùng xa. Tuy nhiên di động là rất phổ biến vì nhiều người
bây giờ có điện thoại thông minh riêng. Đó là lí do tại sao em bắt đầu công ti
riêng của em chuyên vào phát triển app di động cho nông dân. Từ bài giảng của
thầy rằng khách hàng là điều đầu tiên bất kì ai cũng phải bắt đầu, em nhận diện
các nông dân sống ở vùng sâu vùng xa có điện thoại thông minh đều là khách
hàng. Gợi ý của em với họ là thông tin nông nghiệp, khi em giải quyết vấn đề của
họ về cần thông tin cho nông trại của họ. Và tất nhiên kênh phân phối là
website nơi khách hàng có thể đạt tới công ti của em qua điện thoại thông minh.”
Tôi hỏi: “Em biết rõ nhưng làm sao em làm tiền được bằng việc chỉ
cung cấp thông tin?”
Abasi cười: “Em chưa bao giờ quên rằng thầy bao giờ cũng nhấn mạnh
trong lớp về tầm quan trọng của việc có thu nhập. Sau rốt, nó là chuyện kinh
doanh. Em liên hệ với các công ti giống và tạo ra kinh doanh trực tuyến trong
website của em nơi các nông dân có thể mua hạt giống từ các công ti mà không phải
đi nhà phân phối trung gian. Với mọi giao tác, em nhận được 5% từ công ti giống,
còn tốt hơn là trả cho nhà phân phối trung gian vì những người này thường nâng
giá hạt giống lên 10% tới 20%. Về căn bản, em cắt bỏ người trung gian bằng các
giao tác được tự động hoá đầy đủ giữa công ti giống và nông dân. Các công ti giống
hài lòng vì họ có thể vươn tới nhiều nông dân hơn trên trực tuyến; nông dân hài
lòng vì họ có thể mua hạt giống rẻ hơn và hạt giống được chuyển tới cho họ qua
bưu điện hay công ti vận tải (Lưu ý: Ở Kenya, công ti xe bus làm việc chuyển
giao hàng hoá cho các vùng sâu vùng xa.) Em cũng liên hệ với các chợ để cho
nông dân có thể bán cây trồng của họ dựa trên giá thị trường hiện thời. Nông
dân biết đích xác giá thị trường vào ngày đó vì em cập nhập cho họ hàng giờ,
cho nên không ai có thể lừa được nông dân vì họ biết cây trồng của họ có thể được
bán bao nhiêu ở thị trường tự do. Ở Kenya, nhiều công ti giống cũng bán cây trồng
cho nên kết nối này có tác dụng rất tốt cho cả hai. Tất nhiên em cũng thu được
5% cho mọi giao tác trực tuyến dùng website của em.”
Tôi hỏi: “Thầy rất hài lòng là em làm tốt, nhưng có những điều
khác nữa chứ.”
Abasi cười to: “Không, em không bao giờ quên điều thầy đã dạy
em. Mọi kinh doanh đều là quan hệ cho nên em muốn chắc rằng mọi khách hàng đều
được hài lòng với dịch vụ của em. Em có hỗ trợ trực tuyến 24 giờ nơi họ có thể
liên hệ với công ti của em vào bất kì lúc nào để biết tình trạngc bán hay mua
qua điện thoại, emails hay tin nhắn. Em cũng có trợ giúp cá nhân nơi các nông
dân có thể nói chuyện với các chuyên gia nông nghiệp, người là sinh viên nông
nghiệp mà có thể giúp trả lời các câu hỏi của họ. Em giữ mối quan hệ trực tiếp
với mọi khách hàng và cung cấp mọi nhu cầu cần thiết cho họ để làm nông nghiệp
trên đất của họ.”
Abasi tiếp tục: “Em cũng không quên về yếu tố tài nguyên then chốt
trong lớp của thầy. Không công ti nào có thể làm tốt mà không có người cho nên
em chăm nom tới nhân viên của em bằng việc trả lương tốt cho họ và cho họ tuỳ
chọn cổ phần. Em thuê người tốt nghiệp máy tính để bảo trì website của em và
phát triển ứng dụng di động. Em thuê người tốt nghiệp nông nghiệp để hỗ trợ cho
khách hàng bằng tri thức chuyên gia của họ. Em cũng làm đối tác với các công ti
giống cũng như thị trường bán cây trồng. Về căn bản em theo mọi chỉ dẫn thực
hành của thầy và ngày nay công ti em là một trong những doanh nghiệp nông nghiệp
trực tuyến lớn nhất ở Kenya.”
Anh ta tự hào tuyên bố: “Về căn bản công ti của em bây giờ là
“Amazone.com” trong nông nghiệp. Đó là lí do tại sao em trở lại và cám ơn thầy
về việc cung cấp cho em tri thức thực hành thế về khởi nghiệp.” Anh ta chỉ cho
tôi xem vài bức ảnh về những phần thưởng anh ta đã nhận được từ chính phủ nước
anh ta: “Có tin tức tốt lành; dữ liệu kinh tế của chính phủ thấy rằng trong hai
năm qua, về trung bình, thu nhập của các làng vùng sâu vùng xa đã tăng lên 30%,
xấp xỉ $ 385,000 đô la Mĩ. Nhiều nông dân thấy cuộc sống của họ được cải thiện
khi lợi nhuận của họ tăng 20% tới 35%. Nhiều người coi thành công của họ là do
tự động hoá của kinh doanh trực tuyến. Nhiều nông dân nhắc tới công ti của em
cho nên em nhận được nhiều phần thưởng như “Nhà doanh nghiệp của năm” và “Người
đóng góp kinh tế của năm.” Bây giờ hơn bao giờ hết, em tin rằng công nghệ thông
tin là dẫn lái then chốt cho nền kinh tế vì nó mở ra nhiều cơ hội cho mọi người
và giúp tạo ra tiến bộ trong khu vực sâu xa của các nước đang phát triển.”
-------------------------------------------------------------
Giáo sư John Vu, một người Mỹ gốc Việt, là một nhà khoa học nổi
tiếng nước Mỹ thuộc trong Top 10 những người sáng tạo nhất thế giới. Ông từng
là Phó Chủ tịch của Boeing. Sau khi rời Boeing, GS John Vu hiện là viện trưởng
Viện Công Nghệ Sinh Học ÐH Carnegie Mellon. Ông là dịch giả/tác giả bộ sách
Hành Trình về Phương Ðông, Ðường Mây Qua Xứ Tuyết, Ngọc Sáng Hoa Sen, Trên Ðỉnh
Tuyết Sơn,… và cuốn mới nhất 2016 là Khởi Hành.
-------------------------------------------------------------
—English version—
An enterpreneur story
Abasi is my former student from Kenya who graduated
four years ago. Yesterday he came back and talked about
his own startup company. Following is his story that I want to share
with you:
Abasi was excited as he told me: “I learned a lot from your
entrepreneur program, especially about the opportunity in developing country.
When I returned to Kenya, instead of working for IT companies and have a good
paying job, I started my own company. Kenya is a big country and agriculture is
the main occupation with many farmers. People who work in rural area often do
not have information about market trends, weather data, crops prices etc. so
they rely on distributors to provide them with this information. If the distributors
give them wrong information, their crops can be ruined and they could bankrupt.
If they plant the wrong crops and the price goes down by harvest time, they can
lose their entire savings. If they do not know about weather forecast, as they
plant their crops early before the rain come, they could lose all their seeds
in the drought. There is so much information that farmers need in order to
succeed and most of them are based on having the right data, the most current
information, so they can make the right decision.”
“Knowing this opportunity, I create an agriculture mobile
application to provide information for them. Although Internet broadband is
available in many cities but not yet reach rural area. However mobile is very
popular as many people now own smartphone. That is why I start my own company
specializes in developing mobile apps for farmers. From your teaching that
customer is the first thing anyone must start, I identify farmers who live in
rural area with smartphone as customers. My proposition to them is agriculture
information, as I solve their problem of needing this information for their
farms. And of course the distribution channel is the website where customer can
reach my company via smartphone.”
I asked: “You learned well but how do you make money by just
providing this information?”
Abasi laughed: “I never forget that you always insist in your
class the importance of having revenue. After all, it is a business. I contact
seeds companies and create an online business in my website where farmers can
buy seeds from these companies without have to go through middle-distributors.
For every transaction, I receive 5% from seeds companies which is better than
pay middle-distributors because these people often raise seeds price by 10% to
20%. Basically, I cut out the middle people by fully automated transactions
between seeds companies and farmers. The seeds companies are happy because they
can reach more farmers on-line; farmers are happy because they can buy seeds
cheaper and seeds are shipped to them via post office or transportation
companies (Note: In Kenya, Bus companies do deliver merchandises in rural
area.) I also contact markets so farmers can sell their crops to them based on
current market prices. Farmers know exactly the market price on that day as I
update them every hour, so no one can cheat farmers because they know how much
their crops can be sold on the open market. In Kenya, many seeds companies are
also selling crops so this connection works very well for both. Of course I also
collect 5% for every online transaction that use my website.”
I asked: “I am very happy that you are doing well, but there are
other things too.”
Abasi laughed out loud: “No I never forget what you have taught
me. Every business is a relationship so I want to make sure that all customers
are satisfied with my services. I have 24 hours online assistance where they
can contact my company at anytime to get sales or purchasing status via phone,
emails or text messages. I also have personal assistance where farmers can talk
to agriculture experts, who are agriculture students that can help answer their
questions. I keep a direct relationship with all customers and provide all the
necessary means for them to farm their land.”
Abasi continued: “I also do not forget about key resources
factor in your class. No company can do well without people so I care for my
employees by paying them good salary and given them stock option. I hire
computer graduates to maintain my website and develop mobile applications. I
hire agriculture graduates to support customers with their expertise. I also
partner with seeds companies as well as markets that sell crops. Basically I
follow your all your practical instructions and today my company is one of the
largest on line agriculture businesses in Kenya.”
He proudly declared: “Basically my company is now the
“Amazone.com” in agriculture. That is why I return and thank you for providing
me with such practical knowledge about entrepreneurship.” He showed me several
pictures of the awards that he received from his government: “There is good
news; government economic data found that in the past two years, on the
average, rural village’s income has increased by 30%, approximately $ 385,000
US Dollars. Many farmers saw their lives improve as their profit increased 20%
to 35%. Many attributed their successes to the automation of online business.
Several farmers mentioned my company so I received several awards such as
“Entrepreneur of the year” and “Economic contributor of the year”. Now more than
ever, I believe that Information technology is the key driver for the economy
as it opens many opportunities for people and helps create progress in the
rural area of developing countries.”