Y TẾ TƯ NHÂN: 15 NĂM MỘT CHẶNG ĐƯỜNG – KỲ 4 – Phùng Thắm

Vietnam Carenet: Tài Liệu 2012

Hệ thống phòng khám tư nhân

Tại thành phố Hồ Chí Minh, tính đến tháng 3/2012, có trên 50 phòng khám đa khoa, trong đó có 27 phòng khám đa khoa có ký hợp đồng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế. Quy mô lớn nhất là Trung Tâm Y Khoa Phước An với 6 cơ sở, Cộng Hòa với 4 cơ sở, Net Vạn Phúc với 2 cơ sở, Vì Dân với 2 cơ sở.
Phước An dẫn đầu số lượng thẻ BHYT (140 ngàn), thứ hai là Kỳ Hòa với một cơ sở (57 ngàn), thứ ba là Net Vạn Phúc với hai cơ sở (18 ngàn). Ngoài ra, Phòng khám đa khoa Khu công nghiệp Tân Bình, Thành Công, Tân Tạo phần lớn phục vụ công nhân viên nội bộ, Phòng Khám Đa Khoa Tân Tạo, Phòng khám đa khoa Pou Yuen chỉ phục vụ nội bộ (22). Trong thời gian tới, có sự gia tăng số lượng phòng khám đa khoa hoàn thành các thủ tục để hợp đồng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế (29) tại thành phố Hồ Chí Minh

Phòng khám đa khoa có hợp đồng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu

Phòng khám đa khoa đáp ứng 8 chuyên khoa để được đăng ký khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, tuy nhiên có 3 chuyên khoa hoạt động nổi bật: nội tổng hợp, tai mũi họng, sản phụ khoa. Riêng nhi khoa thường xếp vào khoa tai mũi họng hoặc nội khoa tổng hợp. Ngoại trừ Trung Tâm Y Khoa Phước An có phòng chất lượng riêng, hầu như các phòng khám khác chưa nâng việc quản lý chất lượng chuyên môn lên tầm chiến lược.
Nhóm phòng khám này chủ yếu phục vụ cho người có thu nhập trung bình và trung bình khá, lượng bệnh nhân bảo hiểm y tế dao động từ 50% - 90% tùy theo lượng thẻ bảo hiểm. Các phòng khám định vị trên địa bàn của các bệnh viện đa khoa định hướng cộng đồng tất yếu gặp khó khăn trong việc thu hút thẻ bảo hiểm y tế (30), đặc biệt tại các quận nội thành, khi đăng ký tại một cơ sở y tế tư nhân, người có thẻ bảo hiểm dễ dàng lựa chọn một cơ sở y tế khác để khám trái tuyến. Các phòng khám ở xa trung tâm thành phố không bị áp lực cạnh tranh, mọi hoạt động tập trung chủ yếu vào nhân lực, máy móc, khoa phòng để đảm bảo chất lượng khám chữa bệnh và đáp ứng đủ nhu cầu khám chữa bệnh ban đầu của người dân.
Sự giám sát của cơ quan bảo hiểm y tế về chuyên môn và chi phí làm giới hạn doanh thu khám chữa bệnh trong khuôn khổ bảo hiểm y tế thanh toán. Sai sót thường không tránh khỏi, do vậy việc quyết toán chi phí khám chữa bệnh thường chậm gây ra sự thiếu hụt dòng tiền để hoạt động tại các phòng khám có nguồn thu chủ yếu từ bảo hiểm y tế. Tuy nhiên, một số phòng khám vì muốn tối ưu doanh thu từng lượt khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, tình trạng lạm dụng quỹ bảo hiểm y tế vẫn xãy ra, và khi bị phát hiện lại ảnh hưởng đến uy tín và có thể bị loại ra khỏi danh sách được đăng ký khám chữa bệnh bảo hiểm y tế.
Sự thiếu chi phí hoạt động dẫn đến chậm trả lương người lao động, nợ quá hạn các nhà cung cấp, thiếu thuốc phục vụ bệnh nhân. Đặc thù của phòng khám có quy mô nhỏ, mặt bằng thuê, nhiều chủ đầu tư quan tâm đến kế hoạch ngắn hạn về lợi nhuận và thu hồi vốn, chưa quan tâm phát triển bền vững. Sự thiếu cam kết và không thực hiện đầy đủ các cam kết lao động, do đó nhân sự không ổn định, chất lượng khám chữa bệnh không đảm bảo ổn định.
Hiện trạng quá tải bệnh nhân tại các cơ sở y tế công vẫn đang diễn ra, đặc biệt khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, cùng với xu hướng bảo hiểm y tế toàn dân, mô hình phòng khám đa khoa tư nhân khám chữa bệnh bảo hiểm y tế tại các khu dân cư là đáp ứng đúng nhu cầu của người dân. Chính sách giá viện phí tăng sẽ thuận lợi hơn cho cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế, đồng thời cũng làm tăng nguy cơ vỡ quỹ, do đó bài toán cân đối quỹ làm gia tăng trách nhiệm của cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế.
Trong tình hình có nhiều thay đổi lớn trong khám chữa bệnh, để đạt được các tiêu chuẩn về chuyên môn, phục vụ tốt cộng đồng và đạt mục tiêu kinh doanh thì các nhà quản lý phòng khám phải có các kế hoạch ngắn hạn và chiến lược lâu dài. Đặc biệt, vấn đề quản trị công ty cần phải cải thiện và nâng tầm trong quản trị nội bộ: tài chính, trong đó giải pháp cải thiện dòng tiền vô cùng quan trọng, ổn định nhân sự, hoàn thiện quy trình nội bộ và bên ngoài: quản trị mối quan hệ cộng đồng, gắn kết bền vững với cộng đồng, gia tăng giá trị thương hiệu.
Các phòng khám đa khoa khám chữa bệnh bảo hiểm y tế nên liên kết một cách rõ nét hơn với các đối tác: bệnh viện chuyên khoa và Trung Tâm chuyên sâu có hợp đồng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế trong việc giải quyết đến nơi đến chốn bệnh tật của bệnh nhân bảo hiểm y tế.

Phòng khám đa khoa không đăng ký khám bảo hiểm y tế

Hầu hết các phòng khám loại hình này có cùng phân khúc khách hàng với bệnh viện công và phòng khám đa khoa tư nhân có đăng ký khám chữa bệnh bảo hiểm y tế. Người dân sử dụng dịch vụ tại các phòng khám này vì dễ tiếp cận, phục vụ nhanh, tình huống bất đắc dĩ, do vậy lượng bệnh nhân không ổn định.
Bên cạnh dịch vụ khám chữa bệnh tại phòng khám, khám sức khỏe định kỳ cũng được triển khai. Tuy nhiên, phòng khám không gắn kết khám chữa bệnh bảo hiểm y tế sau khám sức khỏe định kỳ nên cũng không phát triển được dịch vụ này trong dài hạn, và để có khách hàng, phòng khám chủ yếu cạnh tranh bằng chi phí và chiết khấu ảnh hưởng đến chất lượng khám.
Do không tối ưu được lượng khách, vì vậy để tồn tại Phòng khám phải tăng doanh thu trên một khách hàng, dẫn đến chi phí cao hơn khả năng chi trả của người dân có thu nhập trung bình và trung bình khá, do vậy làm hạn chế tần suất tái khám của khách hàng.
Lượng bệnh nhân của các phòng khám này sẽ ngày càng ít dần trong xu hướng bảo hiểm y tế toàn dân và ngày càng nhiều cơ sở khám chữa bệnh bảo hiểm y tế trong khu dân cư. Mặt khác, tình trạng lạm phát ở mức cao, đối tượng có thu nhập trung bình và trung bình khá tiếp tục đời sống khó khăn và tiếp tục giảm chi tiêu, trong đó có chi tiêu cho y tế. Do đó, mô hình này hoặc thu hẹp quy mô hoặc chuyển sang khám chữa bệnh bảo hiểm y tế hoặc bị mua lại hoặc bị sát nhập.

Phòng khám đa khoa tư nhân định vị cho người có thu nhập cao

Cạnh tranh ngày càng khốc liệt với bệnh viện tư và các phòng khám vệ tinh của bệnh viện tư, đồng thời, khu vực nội thành, các khu khám kỹ thuật cao và khu khám theo yêu cầu tại các bệnh viện công quy mô lớn ngày càng tiến bộ về chất lượng dịch vụ và thu hút khách hàng, do vậy các phòng khám này không tối ưu được số lượng khách hàng.
Khám sức khỏe định kỳ cạnh tranh khá gay gắt, có dấu hiệu bảo hòa; hiện tượng giải thể của Health Solution Vietnam phản ánh sự bế tắc của loại hình phòng khám đa khoa khám sức khỏe định kỳ.
Trong lĩnh vực bảo hiểm sức khỏe tư nhân, ở tầm phòng khám đa khoa rất khó thu hút được khách hàng này, bởi vì dịch vụ bảo hiểm sức khỏe tư nhân chưa phổ biến ở Việt Nam, số lượng bảo hiểm sức khỏe tư nhân còn hạn chế chủ yếu tập trung tại các bệnh viện có chất lượng chuyên môn cao và dịch vụ tốt.
Phòng khám định vị cho người có thu nhập cao, nhóm thu nhập cao khoảng 20% dân số, trong khi có nhiều phòng khám cùng phân hạng và nhiều bệnh viện vượt trội để phục vụ cho đối tượng này. Mặt khác, người nước ngoài sống và làm việc tại Việt Nam không thể tăng trong vòng một đến ba năm tới do ảnh hưởng của suy thoái kinh tế. Người có thu nhập cao cũng chi tiêu tiết kiệm trong giai đoạn này. Phòng khám gặp rất nhiều khó khăn trong việc thu hút khách hàng, đặc biệt các phòng khám mới thành lập.
Để tồn tại, phòng khám không nên chỉ đề cao sự khác biệt về chất lượng dịch vụ và máy móc thiết bị hiện đại: đây là yếu tố cơ bản phải có (33) mà nên thực hiện hướng đến khách hàng, nên tạo ra sự khác biệt vượt trội, nếu là đa khoa thì nên có bảo hiểm sức khỏe tư nhân thanh toán toàn cầu, hợp tác các công ty có thu nhập bình quân của người lao động từ khá trở lên (34). Ngoài ra, phòng khám xem xét để hợp tác và liên kết chuyên khoa. Nếu là phòng khám chuyên khoa sâu thì nên liên kết để chuyên sâu trong một chuyên khoa với một bệnh viện trong và một bệnh viện nước ngoài. Về phương diện khách hàng, phòng khám phải quan tâm đến từng khách hàng cụ thể và quản lý xuyên suốt mối quan hệ này.

Tháng 3/2012
Tác giả: Bs Ths Phùng Thị Hồng Thắm


------------------------------------------------------------------------------------
LẬP DỰ ÁN PHÒNG KHÁM ĐA KHOA (PHIÊN BẢN 2)
------------------------------------------------------------------------------------