04/04/2018– Blogs of Prof. John Vu, Carnegie Mellon University –
This article is translated into Vietnamese by Ngo Trung Viet with the English
originals followed.
Một người viết cho tôi: “Em càng đọc về Cách mạng công nghiệp
4.0, em càng lo nghĩ về tương lai của em. Khi em đọc blog của thầy em còn bị sợ
nữa. Dường như em làm gì cũng chẳng thành vấn đề, robots và công nghệ đang đẩy
mọi người như em ra khỏi việc làm. Em có thể làm gì? Xin thầy lời khuyên.”
Đáp: Mặc dầu một số nhà kinh tế đã dự báo rằng Robots và Trí
khôn nhân tạo sẽ lấy đi việc làm của con người nhưng em cần tự hỏi mình: “Ai tạo
ra những công nghệ và robots này?” Câu trả lời là người kĩ thuật. Cho nên
nếu em muốn đảm bảo rằng em sẽ có việc làm trong tương lai, em cần phát triển
kĩ năng kĩ thuật. Ngày nay tiến bộ của công nghệ đã tạo ra nhiều cơ hội hơn cho
những người có hay sẵn lòng học kĩ năng kĩ thuật.
Có những kĩ năng này không có nghĩa em phải đi tới trường. Có
nhiều môn học trực tuyến mà em có thể học mà không phải trả tiền như Các môn học
trực tuyến mở cho đại chúng (MOOCs.) hay các bài học trên Youtube. Nếu em đưa nỗ
lực vào học, em có thể thành công. Vì có thiếu hụt công nhân có kĩ năng kĩ thuật,
các công ti như Google, Microsoft, Amazon đang thuê những người không có bằng cấp,
chừng nào họ có kĩ năng mà các công ti này cần.
Mùa hè năm ngoái, tôi đã dạy lớp lập trình máy tính năm tuần cho
học sinh trung học như một phần của sáng kiến STEM. Trong vòng vài tuần, các đại
diện từ Google và Facebook đã ở đó để thuê các học sinh hoàn thành môn học này.
Họ bảo tôi: “Nếu các em có thể lập trình trong Java, Javascript, và Python,
chúng tôi sẵn lòng thuê họ làm người lập trình.” Tôi hỏi: “Nhưng đây mới chỉ là
những học sinh lớp 11 và 12 người mới qua vài tuần đào tạo.” Một đại diện
giải thích: “Chúng tôi cần nhiều công nhân có kĩ năng. Chúng tôi đang thuê người
tốt nghiệp đại học cho các việc làm chuyên sâu nhưng việc lập trình là đủ tốt
cho học sinh trung học và những người không vào đại học. Bây giờ chúng tôi tuyển
ở trường trung học để tìm công nhân có chất lượng vì chúng tôi cần nhiều người
lập trình. Nếu họ giỏi lập trình, chúng tôi sẵn lòng đào tạo họ cho các việc
làm khác nữa. Chúng tôi trả tiền cao cho các trường trung học để phát triển nhiều
lớp máy tính hơn kiểu như thế này vì chúng tôi cần công nhân để lấp vào việc
làm của chúng tôi.” Một người khác nói thêm: “Có nhiều việc làm trong công nghệ
hơn là mọi người đã từng nghĩ. Nếu họ biết các kĩ năng chúng tôi cần, cách phát
triển chúng thì họ sẽ có được việc làm tốt.”
Trên khắp báo chí tin tức ti vi, các công ti công nghệ đang phàn
nàn về “kẽ hở kĩ năng” ngăn cản họ có công nhân mà họ cần. Và điều này KHÔNG chỉ
ở Mĩ vì châu Âu và châu Á cũng có cùng vấn đề này nữa. Khi tôi ở Trung Quốc,
tôi thấy nhiều quảng cáo về việc làm lập trình trên báo chí và bảng thông báo của
họ. Tôi hỏi anh bạn của tôi và họ nói: “Chúng tôi cần nhiều người kĩ thuật vì
các trường của chúng tôi không tạo ra đủ số họ.” Tôi ngạc nhiên: “Với một nước
một tỉ người và hàng nghìn đại học và các ông không có đủ công nhân kĩ thuật
sao?” Bạn tôi giải thích: “Người tốt nghiệp đại học ưa thích làm việc cho các
công ti lớn với việc làm văn phòng tốt. Với họ, việc lập trình là không phù hợp
cho giáo dục bốn năm vì lương thấp. Chúng tôi có thất nghiệp cao trong số những
người tốt nghiệp đại học vì họ không sẵn lòng làm những việc làm trả lương thấp.”
Hiện thời, các vấn đề đang được nêu ra về thiếu hỗ trợ từ trường
học để đáp ứng cho nhu cầu công nghiệp nhưg nhiều người hàn lâm vẫn duy trì lập
trường của họ rằng đại học KHÔNG phải là trường hướng nghiệp và họ biết cái gì
là tốt nhất cho học sinh của họ. Các công ti đổ lỗi cho các trường hội tụ quá
nhiều và lí thuyết mà không hội tụ vào ứng dụng để phát triển nhu cầu được cần
còn các trường lại đổ lỗi cho các công ti vì can thiệp vào công việc giáo dục của
họ. Nhiều phụ huynh và học sinh giận các trường về việc thất nghiệp cao của người
tốt nghiệp đại học và việc thiếu lời khuyên đúng từ các cố vấn nghề nghiệp. Những
tranh cãi này vẫn tiếp tục và nạn nhân là học sinh những người không biết học
cái gì và họ cần những kĩ năng nào.
Học sinh thường hỏi tôi: “Em cần kĩ năng nào và làm sao em phát
triển các kĩ năng mà có thể làm cho em có việc làm tốt?” Trong nhiều năm tôi đã
viết nhiều bài trên blog của tôi về chủ đề này mà đã được dịch sang nhiều thứ
tiếng. Khi học sinh hỏi: “Em nên học cái gì?” Câu trả lời của tôi là: “Công nghệ,
công nghệ và công nghệ.” Năm ngoái, một nữ sinh viên năm thứ ba đã than: “Nhưng
em học Quản trị kinh doanh. Có trễ quá không?” Tôi bảo cô ấy: “Học bất kì cái
gì không bao giờ là quá trễ. Mọi doanh nghiệp đều sẽ cần những người có kĩ năng
kĩ thuật. Ngày nay mọi công ti kinh doanh đều đang trở thành công ti công nghệ.
Là sinh viên về kinh doanh, em cần học lớp máy tính nào đó để làm mạnh kĩ năng
của em. Bất kể em làm ở đâu, em làm kiểu công việc nào, em đều cần có kĩ năng
kĩ thuật.”
Một học sinh trung học than: “Gia đình em nghèo và không thể đảm
đương được giáo dục đại học cho em. Em cần có việc làm để hỗ trợ cho bố mẹ em.”
Tôi giải thích: “Em không cần vào đại học để có việc làm. Điều em cần là kĩ
năng và có nhiều chỗ mà em có thể học được những kĩ năng này. Em có thể học từ
các lớp học trực tuyến như MOOCs, hay tham dự các khoá học lập trình máy tính
ngắn để giúp cho em có việc làm. Em nên bắt đầu bằng các lớp lập trình trong
Java, JavaScript, và Python. Một khi em có những kĩ năng này, học lớp Tính toán
mây hay lớp phát triển mạng thì em sẽ làm tốt.”
Một người tốt nghiệp đại học hỏi “Em đã tốt nghiệp trong văn học.
Em có thể học kĩ năng kĩ thuật không?” Tôi bảo anh ta: “Sao không? Là người có
giáo dục đại học, em có thể học bất kì cái gì nếu em đưa nỗ lực vào. Thầy gợi ý
rằng em học các lớp lập trình máy tính trong Java, và C++ rồi học lớp an ninh
máy tính như phát hiện đe doạ Xi be và phát hiện xâm nhập và em có thể làm việc
như chuyên viên an ninh máy tính.”
Có nhiều kĩ năng kĩ thuật được cần trong công nghiệp ngày nay,
và khó mà kể ra mọi thứ. Sẽ có nhiều kĩ năng nữa nổi lên khi công nghệ đang
thay đổi mọi lúc. Các lĩnh vực công nghệ sẽ tiếp tục tiến hoá nhanh vì việc
thay đổi nhanh chóng đó. Vì nhiều đại học quá chậm thay đổi, nhiều công ti sẽ
thuê người có kĩ năng mà họ cần thay vì dựa vào “bằng cấp” và qua thời gian,
tôi nghĩ điều đó sẽ làm thay đổi nhiều thứ, đặc biệt là hệ thống giáo dục truyền
thống.
___________________________________
Giáo sư John Vu, một người Mỹ gốc Việt, là một nhà khoa học nổi
tiếng nước Mỹ thuộc trong Top 10 những người sáng tạo nhất thế giới. Ông từng
là Phó Chủ tịch của Boeing. Sau khi rời Boeing, GS John Vu hiện là viện trưởng
Viện Công Nghệ Sinh Học ÐH Carnegie Mellon. Ông là dịch giả/tác giả bộ sách
Hành Trình về Phương Ðông, Ðường Mây Qua Xứ Tuyết, Ngọc Sáng Hoa Sen, Trên Ðỉnh
Tuyết Sơn,… và cuốn mới nhất 2016 là Khởi Hành.
___________________________________
—English version—
Technical training
A person wrote to me: “The more I read about the Industrial
Revolution 4.0, the more I worry about my future. When I read your blog I was
scared too. It seems no matter what I do, robots and technology are pushing
people like me out of a job. What could I do? Please advise.”
Answer: Although some economists have predicted that soon Robots
and Artificial Intelligence will take people’s jobs but you need to ask
yourself: “Who create these technologies and robots? The answer is
technical people. So if you want to ensure that you will have a job in the
future, you need to develop technical skills. Today the advance of technology
has created more opportunities for people who have or are willing to learn
technical skills.
Getting these skills does not mean you have to go to school.
There are many online courses that you can learn without paying such as Massive
Open Online Courses (MOOCs.) or Youtube tutorials. If you put in your effort to
learn, you can succeed. Since there is a shortage of technical skills workers,
companies like Google, Microsoft, Amazon are hiring people without a degree, as
long as they have the skills that they need.
Last summer, I taught a five-week computer programming class for
high school students as part of a STEM initiative. Within a few weeks,
representatives from Google and Facebook were there to hire students who
complete the course. They told me: “If they can program in Java, Javascript,
and Python, we are willing to hire them as programmers. I asked: “But these are
just 11 and 12 graded students who only have a few weeks of training.” A
representative explained: “We need more skilled workers. We are hiring college
graduates for advanced jobs but programming job is good enough for high school
students and people who do not go to college. We are now recruiting in high
school to find qualified workers as we need more programmers. If they are good
at programming, we are willing to train them for other jobs too. We are paying
high schools to develop more computer classes like this as we need workers to
fill our jobs.” Another person added: “There are more jobs in technology than
people even thought. If they know what skills we need, how to develop them then
they will get a good job.”
All over newspapers and TV news, technology companies are
complaining about the “skills gap” preventing them from getting workers that
they need. And this is NOT just in the U.S. as Europe and Asia also have the
same problem too. When I was in China, I saw a lot of advertising for
programming jobs in their newspapers and billboard. I asked my friends and they
said: “We need more technical people because our schools do not produce enough
of them.” I was surprised: “For a country of billion people and thousands of
universities and you do not have enough technical workers? My friend explained:
“College graduates prefer to work for big companies with good office jobs. To
them, programming jobs are not suitable for a four-year education because the
salary is low. We have high unemployment among college graduates as they are
not willing to work on lower-paying jobs.”
Currently, issues are being raised about the lack of
support from schools to meet industry demand but many academic people maintain
their position that university is NOT a vocational school and they know
what is best for their students. Companies are blaming schools that focus too
much on theories without applications to develop the needed skills and the
schools are blaming companies for interfering in their education works. Many
parents and students were angry with the schools about the high unemployment of
college graduates and the lack of proper advice from career advisors. These
debates continue and the victims are students who do not know what to study and
what skills that they need.
Students often ask me: “What skills do I need and how do I
develop the skills that can get me a good job?” For years I have written many
articles on my blog about this topic that have been translated into several
languages. When students ask: “What should I study?” My answer is: “Technology,
Technology, and Technology.” Last year, a third-year student lamented: “But I
studied Business Administration. Is it too late?” I told her: “It is never too
late to learn anything. Every business will need people with technical skills.
Today every business company is becoming a technology company. As a Business
student, you need to take some computer classes to strengthen your skills.
Regardless where you work, what type of work you do, you need to have technical
skills.”
A high school student lamented: “My family is poor and cannot
afford a college education for me. I need to have a job to support my parents.”
I explained: “You do not need to go to college to get a job. What you need is
skills and there are many places that you can learn these skills. You can learn
from online classes such as MOOCs, or attend short computer programming courses
to help you to get a job. You should start with programming classes in Java,
JavaScript. And Python. Once you have these skills, take Cloud Computing class
or Network development class then you will do well.”
A college graduate asks “I graduated in literature. Can I learn
technical skills? I told him: “Why not? As a college educated person, you can
learn anything if you put your effort in. I suggested that you take computer
programming classes in Java, and C++ then take Computer security classes such
as Cyber threat detection and Intrusion Detection and you can work as a
Computer security specialist.”
There are many technical skills that are needed in the industry
today, and it is hard to list everything. There will be more skills emerging as
technology is changing all the time. The technology fields will continue to
evolve fast because of that rapid change. Since many universities are too slow
to change, many companies will hire people who have the skills that they need
instead of relying on “The Degree” and over time, I think it will change many
things, especially the traditional education system.