04/07/2013– Blogs of Prof.
John Vu, Carnegie Mellon University – This article is translated into
Vietnamese by Ngo Trung Viet with the English originals followed.
Những người như Bill Gates, Steve Jobs, Mark Zuckerberg và các tỉ
phú công nghệ cao khác đã tạo ra “huyền thoại” rằng “Sinh viên bỏ đại học có thể
bắt đầu công ti và trở thành tỉ phú.” Không may, đó là cái gì đó mà nhiều sinh
viên muốn theo. Khi tôi dạy ở Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, và Ấn Độ, sinh
viên thường bảo tôi rằng họ mơ ước trở thành “Bill Gates” hay “Steve Jobs”
khác. Thậm chí một số người bảo tôi rằng họ muốn bỏ trường và bắt đầu công ti
riêng của bạn. Sinh viên không học đại học cũng dùng nó như cái cớ rằng họ đã
không cần giáo dục đại học bởi vì các anh hùng của họ, ông Gates và ông Jobs,
cũng đã không học đại học. Cho nên để tôi chia sẻ với bạn một khảo cứu mới về một
số quan niệm sai về việc là nhà doanh nghiệp.
Có một khảo cứu của chính phủ về các nhà doanh nghiệp công nghệ
cao thành công. Họ kiểm lại 600 người chủ công ti công nghệ cao thành công về
giáo dục của họ, liên kết gia đình, và các yếu tố cho thành công. Điều họ thấy
đã làm thay đổi “huyền thoại” phổ biến này. Khảo cứu này thấy rằng tuổi trung
bình của các tỉ phú này khi họ bắt đầu công ti của họ là 40. Chỉ vài người là
trẻ hơn 30. Phần lớn trong họ (92%) đã tốt nghiệp từ đại học, nhiều người có bằng
cấp chuyên sâu (thạc sĩ và tiến sĩ). Phần lớn đều đã có gia đình (72%) khi họ bắt
đầu công ti của họ. Nhiều người có con (60%), và 13% là phụ nữ. Gần như tất cả
họ đều đã làm việc trước khi họ bắt đầu công ti riêng của họ. Lí do thông thường:
họ không muốn làm việc cho ai đó. Tất cả họ đều có ý tưởng về doanh nghiệp mới
dựa trên kinh nghiệm của họ thu được khi làm việc. Khảo cứu này kết luận rằng
“huyền thoại” về một sinh viên đại học bỏ trường, bắt đầu công ti, trở thành tỉ
phú là rất hiếm nếu không phải là không thể được.
Tất nhiên, có vài “người đặc biệt” thành công mà không có giáo dục
đại học. Nhưng khảo cứu này thấy rằng gần như mọi nhà triệu phú công nghệ cao đều
được giáo dục rất tốt. Trong phỏng vấn, một người nói: “Nếu bạn nghĩ bạn có thể
thành công trong công nghệ mà không có tri thức công nghệ, hoặc bạn là ngu hoặc
bạn phải là người thông minh như Albert Einstein.” Nhà triệu phú khác giải
thích: “Bạn có thể giầu bởi việc đầu tư vào thị trường chứng khoán, hay mua xổ
số. Không ai có thể thành công trong công nghệ mà không có tri thức công nghệ mạnh.
Nếu bạn nhìn vào mọi người thành công trong công nghệ cao, gần như tất cả họ
không chỉ có giáo dục đại học tốt mà còn là chuyên gia trong lĩnh vực công nghệ.”
Điểm chung duy nhất trong những nhà doanh nghiệp thành công này
là tất cả họ đều bắt đầu gần như không có gì. Gia đình của họ không giầu hay được
liên kết tốt. Nếu bạn nhìn vào Bill Gates, Jeff Bezos, Steve Jobs, Sergey Brin
và Mark Zuckerberg, bố mẹ họ là luật sư, giáo viên, công nhân bưu điện, công
nhân xưởng máy, và tài xế xe bus. Không ai trong số họ xuất thân từ gia đình giầu.
Không ai trong số họ nhận được sự giúp đỡ nào từ chính phủ. Tất cả họ đều thành
công vì họ có đam mê về điều họ làm và họ có viễn kiến về doanh nghiệp họ theo
đuổi.
Đã có sự kiện thú vị là phụ nữ bắt đầu muộn trong khu vực công
nghệ cao. Họ chỉ chiếm quãng 13% của lực lượng lao động công nghệ. Tuy nhiên họ
đã là những ngôi sao lên nhanh nhất trong các triệu phú và tỉ phú. Trong mười
năm, họ đã chiếm nhiều vị trí quản lí hơn đàn ông. Các công ti công nghệ cao được
quản lí bởi phụ nữ có lợi nhuận cao hơn và hiệu năng tốt hơn các công ti được
quản lí bởi đàn ông. Khảo cứu này thấy rằng người quản lí phụ nữ nhiều tính bảo
thủ hơn trong chi tiêu, họ cẩn thận hơn trong việc ra quyết định của họ và thường
tìm kiếm lời khuyên từ bạn bè. Những người quản lí là đàn ông có xu hướng ra
quyết định nhanh, đôi khi không nghĩ kĩ. Họ sẵn lòng nhận rủi ro và thường ra
quyết định một mình không có tư vấn. Khảo cứu này kết luận: “Đàn ông thường
hành động như kẻ đánh bạc hơn người quản lí. Tất cả họ đều có bản ngã lớn và
không nghĩ họ cần giúp đỡ. Họ tìm kiếm quyền lực và thường phạm sai lầm nhưng
hiếm khi học được từ chúng. Đàn bà ngược lại là cẩn thận hơn, họ quản lí theo đồng
thuận và chăm sóc tới người của họ. Họ không chi tiền một cách bất cẩn và rất
trung thành với công ti của họ.” Khảo cứu này thấy rằng gần như không
khác biệt trong các yếu tố dẫn tới thành công cho đàn ông hay phụ nữ. Họ có
cùng động cơ, ở cùng độ tuổi, có mức độ kinh nghiệm và bình đẳng trong giáo dục.
Tuy nhiên, đàn bà có nhược điểm khi họ có con cái. Nhiều người bày tỏ rằng họ cảm
thấy mặc cảm vì không dành đủ thời gian cho con họ. Nhiều người rời bỏ hay bán
công ti của họ khi có con cho dù công ti của họ đang làm ăn tốt.
Cho nên nếu bạn vẫn mơ ước trở thành ông Gates hay ông Jobs, kết
thúc giáo dục đại học của bạn đi đã. Học nhiều nhất có thể được và chuyên môn
hoá trong khu vực kĩ thuật trước khi bạn bắt đầu công ti riêng của bạn – Bạn sẽ
có cơ hội thành công tốt hơn.
-------------------------------------------------------------
Giáo sư John Vu, một người Mỹ gốc Việt, là một nhà khoa học nổi
tiếng nước Mỹ thuộc trong Top 10 những người sáng tạo nhất thế giới. Ông từng
là Phó Chủ tịch của Boeing. Sau khi rời Boeing, GS John Vu hiện là viện trưởng
Viện Công Nghệ Sinh Học ÐH Carnegie Mellon. Ông là dịch giả/tác giả bộ sách
Hành Trình về Phương Ðông, Ðường Mây Qua Xứ Tuyết, Ngọc Sáng Hoa Sen, Trên Ðỉnh
Tuyết Sơn,… và cuốn mới nhất 2016 là Khởi Hành.
-------------------------------------------------------------
—-English version—-
The myth of entrepreneur
People like Bill Gates, Steve Jobs, Mark Zuckerberg and other
high-tech billionaires have created a “Myth” that “College dropout students can
started company and became billionaires”. Unfortunately, it is something that
many students want to follow. When I taught in China, Japan, S. Korea, and
India, students often told me that they dreamed of becoming another “Bill
Gates” or “Steve Jobs”. Some even told me that they wanted to quit school and
started their own company. Students who failed college also used it as an
excuse that they did not need college education because their heroes, Mr. Gates
and Mr. Jobs, also failed college. So let me share with you a new study about
some misconceptions of being an entrepreneur.
There is a government study of successful high technology
entrepreneurs. They reviewed 600 successful high technology company owners for
their education, family connection, and factors for success. What they found
have changed this popular “Myth”. The study found that the average age of these
billionaires when they started their companies was 40. Only few was younger
than 30. Most of them (92%) graduated from college, many had advanced degrees
(Master and Ph.D). Most were married (72%) when they started their companies.
Several had children (60%), and 13% were women. Almost all of them have worked
before they started their own companies. The common reason: they did not want
to work for somebody. They all had ideas for new businesses based on their
experience they gained when working. The study concluded that the “Myth” of a
single college students drop out of school, start companies, become
billionaires is very rare if not impossible.
Of course, there were few “special people” who succeed without a
college education. But the study found that almost all high technology
millionaires were very well educated. During the interview, one person said:
“If you think you can be successful in technology without any technology
knowledge, either you are a fool or you must be as smart as Albert Einstein.”
Another millionaire explained: “You can be rich by investing in stock market,
or buy lottery. No one can succeed in technology without a strong technology
knowledge. If you look at all successful people in high technology, almost all
of them not only were college educated but also experts in a technology field.”
The only common among these successful entrepreneurs is all of
them started with almost nothing. Their families was not rich or well
connected. If you look at Bill Gates, Jeff Bezos, Steve Jobs, Sergey Brin and
Mark Zuckerberg, their parents were lawyers, teachers, post office workers,
factory workers, and bus drivers. None of them come from rich family. None of
them receive any help from government. They all succeed because they had
passion for what they do and they had vision about the business that they
pursued.
There was an interesting fact that women started late in the
high technology area. They only occupied around 13% of the technology
workforce. However they were the fastest rising stars among millionaires and
billionaires. Within ten years, they have occupied more management positions
than men. High tech companies managed by women have more profits and better
performance than companies managed by men. The study found that women managers
were more conservative with spending, they were more careful in their decision
makings and often seek advices from friends. Managers who were men had tendency
to make decision quickly, sometime without thinking through. They were willing
to take risks and often made decision alone without consultation. The study
concluded: “Men often act like gamblers than managers. They all have big egos
and do not think they need help. They seek power and often make mistake but
rarely learn from them. Women on the contrary are more careful, they manage by
consensus and care for their people. They do not spend money carelessly and
very loyal to their company.” The study found almost no difference in the
factors driving success for men or women. They had the same motivations, were
of the same age, had similar levels of experience and about equally in
education. However, women had an disadvantage when they had children. Many
expressed that they feel guilty for not spending enough time with their
children. Several quit or sold their companies when having children even their
companies were doing well.
So if you are still dreaming of becoming Mr. Gates or Mr. Jobs,
finish your college education. Learn as much as you can and specialize in a
technical area before starting your own company – You will have better chance
of success.